Το άγχος είναι ίσως το πιο συνηθισμένο και καθημερινό από τα ανθρώπινα
συναισθήματα. Όλοι σχεδόν αισθανόμαστε άγχος κάποιες στιγμές της ζωής
μας, άλλοτε ήπιο και αποδοτικό και άλλοτε έντονο και επίμονο. Σε κάποιες
περιπτώσεις οι άνθρωποι εκδηλώνουν... επεισόδια ξαφνικού και έντονου
άγχους, που ονομάζονται κρίσεις πανικού.
Ένα επεισόδιο πανικού μπορεί να διαρκέσει από πέντε έως και τριάντα λεπτά και τις περισσότερες φορές συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα και καταστροφικές σκέψεις.
Η ταχύτητα της έντασης των σωματικών συμπτωμάτων πολλές φορές είναι τόσο γρήγορη, που οι πάσχοντες θεωρούν πολύ συχνά πως θα πάθουν έμφραγμα, καρδιακή προσβολή ή θα λιποθυμήσουν. Αυτός είναι και ένας λόγος που αρχικά θα επισκεφθούν ένα νοσοκομείο η κάποιον γιατρό καθώς θεωρούν ότι πάσχουν από κάποια οργανική ασθένεια. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται συνήθως είναι:
• Αίσθημα παλμών ή ταχυκαρδία
• Αίσθημα πνιγμού
• Αίσθημα ζάλης, αστάθεια ,τάση για λιποθυμία
• Μουδιάσματα στα άκρα
• Ιδρωμένες παλάμες και υπερβολική εφίδρωση
• Ναυτία ή γαστρική δυσφορία, εντερικές ενοχλήσεις
• Τρέμουλο, αδυναμία
• Προκάρδιος πόνος, σφίξιμο-πλάκωμα στο στήθος
• Ξαφνικά αισθήματα ζέστης ή ρίγη
Ενώ οι σκέψεις που συνοδεύουν συνήθως τα συμπτώματα αυτά είναι:
• «Θα τρελαθώ»
• «Θα χάσω τον έλεγχο»
• «Θα λιποθυμήσω»
• «Θα πεθάνω από καρδιά»
• «Θα γίνω ρεζίλι»
• «Θα καταρρεύσω»
Συνήθως οι άνθρωποι εκδηλώνουν μια ή δύο έντονες κρίσεις πανικού και έπειτα αρχίζουν να φοβούνται μήπως εκδηλώσουν κι άλλες. Προκειμένου να αποφύγουν λοιπόν μια ενδεχόμενη κρίση αρχίζουν να υιοθετούν συγκεκριμένες συμπεριφορές , όπως η αποφυγή καταστάσεων που μπορούν να τους προκαλέσουν πανικό. Οι καταστάσεις αυτές συνήθως είναι τοποθεσίες και μέρη τα οποία, σε περίπτωση που πάθουν μια ενδεχόμενη κρίση πανικού θα μείνουν αβοήθητοι (μόνοι στο σπίτι) ή δεν θα μπορούν να διαφύγουν εύκολα (πολυσύχναστα μέρη, μποτιλιαρισμένους δρόμους, λεωφορεία, αεροπλάνα).
Αυτό το είδος συμπεριφοράς είναι γνωστό ως αγοραφοβία, η οποία συνοδεύει τις περισσότερες φορές τις κρίσεις πανικού. Μια άλλη συμπεριφορά που υιοθετείται είναι η αποφυγή οποιασδήποτε συνήθειας επιφέρει συμπτώματα όμοια με αυτά του πανικού (ταχυκαρδία, ζάλη ). Τέτοιες συνήθειες είναι η άθληση, η καφεΐνη, το κάπνισμα κ.α.
Οι αλλαγές που διαδραματίζονται στην καθημερινότητα αυτού που υποφέρει από κρίσεις πανικού συντελούν στην έκπτωση της κοινωνικής αλλά και επαγγελματικής λειτουργικότητας του, με αποτέλεσμα πολλές φορές να δημιουργεί προβλήματα σε επαγγελματικές και διαπροσωπικές σχέσεις καθώς το άτομο που πάσχει πολλές φορές θα καταφύγει σε δικαιολογίες και υπεκφυγές κάποιων καταστάσεων, που δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές από τον περίγυρό του.
Ένα επεισόδιο πανικού μπορεί να διαρκέσει από πέντε έως και τριάντα λεπτά και τις περισσότερες φορές συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα και καταστροφικές σκέψεις.
Η ταχύτητα της έντασης των σωματικών συμπτωμάτων πολλές φορές είναι τόσο γρήγορη, που οι πάσχοντες θεωρούν πολύ συχνά πως θα πάθουν έμφραγμα, καρδιακή προσβολή ή θα λιποθυμήσουν. Αυτός είναι και ένας λόγος που αρχικά θα επισκεφθούν ένα νοσοκομείο η κάποιον γιατρό καθώς θεωρούν ότι πάσχουν από κάποια οργανική ασθένεια. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται συνήθως είναι:
• Αίσθημα παλμών ή ταχυκαρδία
• Αίσθημα πνιγμού
• Αίσθημα ζάλης, αστάθεια ,τάση για λιποθυμία
• Μουδιάσματα στα άκρα
• Ιδρωμένες παλάμες και υπερβολική εφίδρωση
• Ναυτία ή γαστρική δυσφορία, εντερικές ενοχλήσεις
• Τρέμουλο, αδυναμία
• Προκάρδιος πόνος, σφίξιμο-πλάκωμα στο στήθος
• Ξαφνικά αισθήματα ζέστης ή ρίγη
Ενώ οι σκέψεις που συνοδεύουν συνήθως τα συμπτώματα αυτά είναι:
• «Θα τρελαθώ»
• «Θα χάσω τον έλεγχο»
• «Θα λιποθυμήσω»
• «Θα πεθάνω από καρδιά»
• «Θα γίνω ρεζίλι»
• «Θα καταρρεύσω»
Συνήθως οι άνθρωποι εκδηλώνουν μια ή δύο έντονες κρίσεις πανικού και έπειτα αρχίζουν να φοβούνται μήπως εκδηλώσουν κι άλλες. Προκειμένου να αποφύγουν λοιπόν μια ενδεχόμενη κρίση αρχίζουν να υιοθετούν συγκεκριμένες συμπεριφορές , όπως η αποφυγή καταστάσεων που μπορούν να τους προκαλέσουν πανικό. Οι καταστάσεις αυτές συνήθως είναι τοποθεσίες και μέρη τα οποία, σε περίπτωση που πάθουν μια ενδεχόμενη κρίση πανικού θα μείνουν αβοήθητοι (μόνοι στο σπίτι) ή δεν θα μπορούν να διαφύγουν εύκολα (πολυσύχναστα μέρη, μποτιλιαρισμένους δρόμους, λεωφορεία, αεροπλάνα).
Αυτό το είδος συμπεριφοράς είναι γνωστό ως αγοραφοβία, η οποία συνοδεύει τις περισσότερες φορές τις κρίσεις πανικού. Μια άλλη συμπεριφορά που υιοθετείται είναι η αποφυγή οποιασδήποτε συνήθειας επιφέρει συμπτώματα όμοια με αυτά του πανικού (ταχυκαρδία, ζάλη ). Τέτοιες συνήθειες είναι η άθληση, η καφεΐνη, το κάπνισμα κ.α.
Οι αλλαγές που διαδραματίζονται στην καθημερινότητα αυτού που υποφέρει από κρίσεις πανικού συντελούν στην έκπτωση της κοινωνικής αλλά και επαγγελματικής λειτουργικότητας του, με αποτέλεσμα πολλές φορές να δημιουργεί προβλήματα σε επαγγελματικές και διαπροσωπικές σχέσεις καθώς το άτομο που πάσχει πολλές φορές θα καταφύγει σε δικαιολογίες και υπεκφυγές κάποιων καταστάσεων, που δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές από τον περίγυρό του.
