Η έλξη του σπάνιου...

 Σύμφωνα με ένα πρόσφατο εξελικτικό πείραμα, ορισμένα εμφανισιακά χαρακτηριστικά είναι ελκυστικά μόνο όταν σπανίζουν. Η καθημερινότητα αποδεικνύει πως πράγματι, το...
σπάνιο είναι αρεστό, όχι μόνο ως προς την εμφάνιση.

Έχετε σκεφτεί πότε ένα ανθρώπινο χαρακτηριστικό σταματά να γίνεται επιθυμητό; Τις περισσότερες φορές, όταν αρχίζει να γίνεται κοινότυπο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αυστραλιανής μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο Biology Letters, είναι το μούσι που υποστηρίζεται ότι επανέρχεται στη μόδα, ακολουθώντας ένα εξελικτικό φαινόμενο που ορίζεται ως “αρνητική επιλογή εξαρτώμενη από την συχνότητα”. Εάν η συχνότητα του είναι πυκνή, τότε η προσοχή στρέφεται σε κάποιο άλλο χαρακτηριστικό που εμφανίζει πρωτοτυπία.

Την εποχή που ο Τζορτζ Κλούνεϊ έκανε μόδα τα πλούσια γένια, η πλειοψηφία του αντρικού πληθυσμού ακολουθούσε πιστά την τάση. Με τα χρόνια, το μούσι σταμάτησε να είναι σπάνιο και οι άνδρες άρχισαν να θεωρούνται λιγότερο ελκυστικοί. Ακόμη και εάν υποστηρίζεται από πολλούς πως η ελκυστικότητα ενός αξύριστου προσώπου είναι διαχρονική, γεγονός αποτελεί πως η ίδια "χάνει" πολύ από την αρχική της αίγλη όταν αρχίζει να θεωρείται δεδομένη. Η γενικότερη διαπίστωση πως η πρωτοτυπία έλκει γιατί συνθέτει την διαφορετικότητα, προήλθε από έρευνα που στην αρχή δεν βασιζόταν σε ανθρώπινα χαρακτηριστικά.

Ομάδα βιολόγων της εξελικτικής επιστήμης είχε παρατηρήσει για πρώτη φορά, αυτό το φαινόμενο σε είδη, όπως τα πολύχρωμα ψάρια γκάπι (Poecilia reticulata), που είναι ιδιαίτερα αρεστά και δημοφιλή σε ενυδρεία. Τα θηλυκά ψάρια προτιμούν τα αρσενικά με ασυνήθιστο χρώμα, καθώς τα αρσενικά αυτά παρουσιάζουν λιγότερες πιθανότητες να μπουν στο στόχαστρο θηρευτών. Η πραγματικότητα δείχνει πως ένα χρώμα παύει να θεωρείται ελκυστικό όταν εξαπλώνεται, καθώς οι θηρευτές αρχίζουν να επιτίθενται σε νέες αποχρώσεις.

Η σύσταση όμοιων χαρακτηριστικών στην εμφάνισή μας δεν ορίζεται μόνο με την μόδα που ακολουθείται κάθε φορά. Παρατηρώντας γύρω μας, υπάρχουν πολλά πράγματα που στηρίζονται στη λογική της “αρνητικής επιλογής” που εξαρτάται κάθε φορά από την συχνότητα. Ο συγκεκριμένος μηχανισμός έχει προταθεί για την διατήρηση της ποικιλομορφίας των εξωτερικών χαρακτηριστικών στους πληθυσμούς. Εάν τα χαρακτηριστικά μας ήταν πανομοιότυπα με όλους τους ανθρώπους, δεν θα υπήρχε ίχνος πρωτοτυπίας και όλα θα ήταν από αδιάφορα έως ανιαρά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, πως όσο πιο συχνά εμφανίζεται κάτι στη ζωή μας, τόσο δείχνει τελικά να μας απωθεί.

Τα σπάνια χαρακτηριστικά έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων. Κάθε νέα τάση, επιταγή της εποχής ή διαχρονική αξία περασμένων χρόνων διατηρεί την μοναδικότητά της μόνο όταν “κάνει λίγες εμφανίσεις”. Όταν πολυφοριέται και κυκλοφορεί συχνά, θεωρείται δεδομένη. Μήπως η διαπίστωση της “αρνητικής επιλογής” θυμίζει περισσότερο τον τρόπο που χτίζονται οι διαπροσωπικές μας σχέσεις και όχι αποκλειστικά, τα εμφανισιακά μας χαρακτηριστικά;

Πηγή : pathfinder.gr