Όλοι μας φοβόμαστε κάτι. Δεν υπάρχει ζωή χωρίς το αγωνιώδες και σιωπηλό αίσθημα του φόβου. Η ψυχολόγος Γεωργία Κανελλοπούλου θέτει το ερώτημα: μήπως δημιουργούμε έναν φόβο για να κερδίσουμε αγάπη, προσοχή ή ασφάλεια;
Ο φόβος είναι μία φυσιολογική αντίδραση σε μία αληθινή ή φανταστική απειλή. Προκαλεί διαφοροποιήσεις τόσο σε σωματικό όσο και σε ψυχικό επίπεδο. Πολλές φορές ο φόβος μας είναι εποικοδομητικός. Μας αφυπνίζει να δράσουμε, να ξεπεράσουμε ένα πρόβλημα, να αμυνθούμε, να σκεφτούμε εναλλακτικές προτάσεις, να βρούμε μία λύση.Τι συμβαίνει, όμως όταν οι φόβοι μας επαναλαμβάνονται χωρίς να υπάρχει ρεαλιστικός κίνδυνος και εγκλωβίζουν το άτομο σε μία παθολογική κατάσταση πανικού και αδρανοποίησης;
Πόσο υπεύθυνοι είμαστε τελικά για τους φόβους μας και πόσο σίγουροι ότι θέλουμε να τους βγάλουμε από τη ζωή μας; Χτυπούν την πόρτα ασφαλείας μας από μόνοι τους ή τους διαλέγουμε εμείς; Τα είδη του φόβου είναι πολλά και διαφορετικά, άλλα υλικά και ρεαλιστικά, αλλά άυλα και φανταστικά. Δεν θέλω να επικεντρωθώ στο μηχανισμό του φόβου, στο πώς αυτός λειτουργεί και ενισχύεται. Θέλω να τόνίσω αυτό το όφελος, το δευτερογενές που αποκομίζουμε πάντα από έναν φόβο μας.
Στη θεραπεία με άτομα που φοβούνται κάτι, η πρώτη ερώτηση είναι αυτή ”Τι κερδίζεις από αυτόν το φόβο”; Και φυσικά δεν είναι ούτε μία ειρωνική, ούτε μία σαρκαστική ερώτηση. Είναι μία ερώτηση για μία άπαντηση που ούτε το ίδιο το άτομο δεν έχει συνειδητοποιήσει μέχρι εκείνη τη στιγμή, η απάντηση είναι καλά κρυμμένη στο υποσυνείδητο και σίγουρα είναι μία απάντηση που φοβάται να αγγίξει.
Πάντα κάτι κερδίζουμε από κάτι που φοβόμαστε.
Φόβος θανάτου, φόβος για τα ζώα, φόβος αλλαγής, φόβος για απώλεια. Τι κρύβουν όλοι αυτοί οι φόβοι από πίσω;
Ας σκεφτούμε μία γυναίκα που φοβάται πολύ τα ζώα. Τι δευτερεύοντα οφέλη λαμβάνει από αυτό; Το να είναι κάποιος φοβικός έχει και τις θετικές πλευρές του. Μία γυναίκα με τέτοιου είδους φοβία είναι δύσκολο να ανταπεξέλθει στην καθημερινότητά της χωρίς τη βοήθεια και την προσοχή κάποιου άλλου. Φόβος να βγει έξω, να πάει στη δουλειά, να πάει έναν περίπατο. Έτσι, ο σύντροφός της τη συνοδεύει παντού, προσπαθώντας να είναι ευγενικός και εξυπηρετικός. Θα ήταν άραγε έτσι τα πράγματα αν η γυναίκα δεν ένιωθε ποτέ αυτόν τον φόβο; Θα έπαιρνε την ανάλογη σημασία από τον σύντροφό της; Μήπως δεν την είχε ποτέ και αναγκάστηκε να δημιουργήσει τον φόβο της για να την κερδίσει; Κρυμμένη μέσα στο καβούκι της, μέσα στο προστατευμένο οχυρό της, με τους φοβερούς δαίμονες της φαντασίας της, η γυναίκα αυτή γλιτώνει από πολλές άλλες ρεαλιστικές δυστυχίες που φοβάται να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί.
Πόσο συνειδητά ή ασυνείδητα δημιουργούμε έναν φόβο για να κερδίσουμε αγάπη, προσοχή, ασφάλεια;
Με το πέρασμα του χρόνου, ο φοβικός επαναπαύεται στο πρόβλημά του, κερδίζει προσοχή και ασφάλεια από άτομα, που ίσως να μην ανταποκρίνονταν το ίδιο στην έλλειψη φόβου, και έτσι το άτομο δυσκολεύεται πλέον να ξεβολευτεί και να θεραπευτεί.
Σίγουρα το να είσαι άτομο που φοβάται, οτιδήποτε και αν είναι αυτό που φοβάται, είναι πολύ επώδυνο που απασχολεί μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς, Μήπως, όμως χρειάζεται τελικά μέσα από τους φόβους μας να διερευνήσουμε αυτές τις κρυφές δικαιολογίες που τους συντηρούν; Ενδόμυχες και φανερές, πάντα όμως εκεί.
Κάθε φορά που φοβάσαι κάτι, σκέψου τι είναι αυτό που φοβάσαι πειρισσότερο.
Η λύση στους φόβους μας είμαστε εμείς και μόνο εμείς που τις βιώνουμε!
Εσύ ποιόν φόβο σου αγάπησες πιο πολύ;
ΠΗΓΗ
